Słowackie Koszyce

Europejska stolica kultury 2013

Drugie pod względem wielkości słowackie miasto będące sercem regionu Karpat Wschodnich obecnie jest szybko rozwijającym się ośrodkiem. Koszyce, bo o nich mowa, w 2013 roku będą Europejską stolicą kultury. Symbolem miasta jest Rzeźba Maratończyka – każdego roku w Koszycach odbywa się Międzynarodowy Maraton Pokoju.

Miasto leży nad rzeką Hornád, u styku Kotliny Koszyckiej i Rudaw Spiskich i jest niezwykle atrakcyjne turystycznie. Posiada pięknie odnowioną starówkę, na której stoi 460 zabytkowych budowli – koszyckie Stare Miasto jest największą miejską strefą historyczną na Słowacji. Duża ich część skupia się przy najpiękniejszej promenadzie w kraju, ulicy Hlavnej. Warto poświęcić jej kilka słów.

Wędrując Hlavną

Zarówno mieszkańcy Koszyc, jak i turyści lubią spacerować po Hlavnej. Ulicę otacza masa kafejek i sklepów, gęsto przeplatanych zabytkami. Jednym z najważniejszych jest gotycka katedra św. Elżbiety (Dom sv. Alžbety), największy kościół na Słowacji i jednocześnie wyjątkowo pechowa budowla. Jej poprzedniczka spłonęła, a sama katedra powstawała przez ponad sto lat, by później (skończono ją na początku XVI wieku) przeżyć trzęsienia ziemi, pożary i huragany. W efekcie, w XIX wieku nadawała się do gruntownego remontu.

Katedra ma pięć naw i olśniewające odwiedzających wnętrze. Można w nim zobaczyć gotycki ołtarz główny św. Elżbiety,  portal z płaskorzeźbami i  późnogotyckie ołtarze boczne. Wzrok przykuwają posągi świętych królów węgierskich: Stefana, Władysława i Emeryka na filarach nawy głównej oraz bezcenny zabytek na parapecie południowego oratorium: XIV-wieczna grupa „Ukrzyżowanie”. W świątyni znajduje się również krypta księcia Franciszka II Rakoczego, bohatera narodowego Węgrów.

Skoro już jesteśmy przy postaci księcia – po zachodniej stronie ulicy Hlavnej stoi budynek ze średniowiecznymi murami i rokokowo-klasycystyczną fasadą. To Pałac Rakoczego, w którym dziś ma swoją siedzibę Muzeum Techniki.

Koszycka starówka

Na północ od katedry św. Elżbiety znajdziemy Hlavné námestie –plac z neorenesansowym gmachem teatru. Między budynkami rozciąga się park z licznymi ławkami, a w jego centrum stoi słynna grająca fontanna. Trudno o bardziej romantyczne i urokliwe miejsce, co w pełni tłumaczy tłumy spacerowiczów, szczególnie w lecie.

Na rogu Hlavnej i Univerzitnej stoi barokowy kościół jezuitów.Za surową fasadą z dwiema wieżami kryje się jasne wnętrze z XVIII-wiecznym wystrojem oraz XIX-wieczny ołtarz główny ze sceną Wniebowzięcia NMP. Niedaleko znajdziemy kolejną świątynię, którą warto zobaczyć – kościół franciszkanów z XIV-wiecznymi murami. Przebudowano go pod koniec XVIII w.

Ale swoją atrakcyjność Hlavná zawdzięcza nie tylko zabytkom sztuki sakralnej. Po jej północnej stronie, mniej więcej w środku, płynie potok, nad którym poprzerzucano niewielkie kładki. Z kolei w południowej części ulicy znajdziemy kilka zejść pod ziemię, a tam na zwiedzających czeka niezwykły skansen archeologiczny. Można w nim zobaczyć zakonserwowane szczątki średniowiecznych fortyfikacji.

Atrakcje turystyczne poza miastem

Koszycki Główny Rynek uchodzi za najpiękniejszy na Słowacji. Całe miasto jest tak malownicze, że zasługuje na poświęcenie większej ilości czasu na zwiedzanie. A i okolice Koszyc przyciągają turystów.

Do najładniejszych miejsc należą rejony na zachód od miasta. Niedaleko Medzewa można zobaczyć ruiny XVIII-wiecznych hamrów i sztuczne jeziorka, dodające urody Šugovskiej dolinie. Godne uwagi są także ruiny zamku nad Turnianskim Podhradiem.

Oprócz piękna architektury i okolicznej przyrody atutem Koszyc jest również lokalizacja. Bliskość granic z Ukrainą, Węgrami i Polską powoduje, że miasto jest jednym z  najlepszych węzłów komunikacyjnych kraju.

Kempingi w okolicy

W rejonie Koszyc jest sporo punktów, w których można się zatrzymać i odpocząć. Nie chodzi tylko o hotele czy pensjonaty, ale też o kempingi. Wszak miłośnicy caravaningu w czasie podróży często wybierają trasy, kierując się właśnie liczbą miejsc, w których można zostawić kamper.

W okolicach miasta znajdują się dwa godne polecenia kempingi, jeden z nich to A.T.C. Salas Barca** (Rondweg (zuid), 04013 Košice). Orientacyjna cena noclegu 2 osób wraz z kosztem stanowiska dla samochodu i opłatą za dostęp do prądu to 23.50-27,50 euro/dobę. Kemping znajduje się ok. 0,2km od wyjazdu na autostradę, teren jest trawiasty, a na miejscu na turystów czeka bar, sklep i restauracja z dużym wyborem dań (czynna przez cały rok). Dla najmłodszych przygotowano plac zabaw i farmę dziecięcą, jest także stół do tenisa stołowego.

Drugi kemping to Penzion Sokol (Hrdinov SNP 64, 04425 Vysný Medzev). Tutaj orientacyjna cena noclegu wynosi od 20 do 22,50 euro/dobę. Prócz placu zabaw dla dzieci jest również tzw. bulodrom (plac do gry w „jeu de boule”, czyli grę w bule). Przy kempingu biegną oznakowane szlaki turystyczne, a na jego terenie rozpoczyna się kilka tras rowerowych. Można także grać tu w tenisa ziemnego.

Wycieczka do Koszyc

Bez względu na to jaki środek transportu wybierzemy i gdzie się zatrzymamy, przyjazd do Koszyc będzie świetnym pomysłem. Masa zabytków, ciekawe miejsca zarówno w samym mieście, jak i w jego okolicach, położenie pozwalające kontynuować wycieczkę w jednym z trzech innych krajów – warto wybrać się właśnie tutaj.