Caravaningowa bańka - czy jesteśmy blisko przesilenia?
Wraz z pierwszym lockdownem w marcu 2020 roku na sprzedawców w branży caravaningowej padł blady strach. Nerwowe ruchy, niepewność jutra, obawa o koniunkturę, finansowanie i dostępność. Niektórzy zakładali, że branża wyjść może z tego kryzysu z podbitym okiem. Szybko jednak okazało się, że wykreowane przez około-pandemiczne przepisy i ograniczenia stworzyły niebywale wręcz korzystne warunki i Eldorado dla firm związanych z tą gałęzią naszej gospodarki.
Jak grzyby po deszczu zaczęły pojawiać się nowe wypożyczalnie, a sprzedaż wszelkich pojazdów rekreacyjnych (przyczep, kamperów, vanów do samodzielnej zabudowy) poszybowała niebotycznie. Zapoczątkowany 2 lata temu boom w branży caravaningowej w tym czasie musiał zmierzyć się z problemami w zakresie dostaw podzespołów i aut bazowych, dynamicznie galopujących cen… Czas oczekiwania na wymarzony pojazd nierzadko sięgał kilkunastu miesięcy, a place ekspozycyjne dealerów świeciły pustkami. Aż do teraz?
Po pandemii, a jednak nie lepiej…
Czynniki makroekonomiczne i polityczne w ostatnich miesiącach zmieniły zachowania nie tylko konsumentów. Po wyjściu z pandemii uderzyła w nas pośrednio wojna i wszelkie implikacje z nią związane. Na to wszystko rozpędu nabrała inflacja, która przełożyła się na wyższe koszty każdego aspektu życia, a do tego związane z inflacją wysokie stopy procentowe. Żyjemy wszak w mechanizmie naczyń połączonych – przedsiębiorcy żyją z nas – klientów. Jeśli konsumpcja spada, to w naturalny sposób chęci i możliwości inwestycyjne spadają. Niepewność jutra i rosnące obciążenia fiskalne / koszty to realne problemy, z którymi mierzy się każdy przedsiębiorca. W takich okolicznościach popyt na dobra nie stanowiące produktów „pierwszej potrzeby” ma prawo wyhamować. I tak też zaczyna się dziać.
Na wyhamowanie nastrojów obok powyższych czynników „makro” niebagatelny wpływ mają także gigantyczne podwyżki cen. Za kwotę nieznacznie przekraczającą 500 tys. zł brutto można było kupić naprawdę sensownie wyposażonego, nowego kampera – integrę klasy premium (Carthago/Hymer), o tyle porównywalne modele kosztują w tym roku już prawie 30% więcej.
Podobnie z półintegrami, które w tym samym czasie bez problemu „wyrwać” można było za 250-300 tys. zł. Wzrost cen aut bazowych, producentów zabudów oraz (tak, nie bójmy się tego słowa) marż sprzedawców to obok inflacji główne przyczyny takiego stanu rzeczy. Oczywiście w ślad za pojazdami nowymi zdrożały także używane – kto w przeciągu ostatnich 2 lat choćby pomyślał o zakupie przyczepy lub kampera z rynku wtórnego potwierdzi, że można to, co się działo, śmiało nazwać szaleństwem.
Cesje leasingu na porządku dziennym?
Leasing dla wielu przedsiębiorców jest pierwszą i najbardziej naturalną formą finansowania pojazdu – jakiegokolwiek pojazdu. Obserwacja ofert kamperów pojawiających się w popularnych portalach internetowych pozwala wysnuć proste wnioski – o ile liczbę ofert cesji w 2020 i 2021 roku można było policzyć na palcach jednej ręki, o tyle obecnie jest ich po kilkadziesiąt. Pozwoliłem sobie na potrzeby artykułu podjąć rozmowę z kilkunastoma oferentami (by uniknąć zafałszowań skupiłem się nie na wypożyczalniach, a na ofertach opublikowanych prywatnie/przez przedsiębiorców). Prosząc o krótkie, anonimowe uzasadnienie decyzji o zbyciu kampera skupiłem się na 4 wariantach odpowiedzi:
- model się nie sprawdził, planuję zakup innego
- sprzedaję z przyczyn ekonomicznych w związku z obecnie panującą sytuacją
- pojazd został zakupiony w związku z pandemią, ale preferencje się zmieniły i nie będzie potrzebny
- inne (sytuacja życiowa itd.)
Nie ukrywam, że zarówno pytania, jak i sam wywiad udało mi się poprzedzić rozmowami z kilkoma sprzedawcami, ale także z użytkownikami w miarę „świeżych” kamperów podczas spotkań branżowych/zlotów. Można powiedzieć, że intuicyjnie wyczułem, co w trawie piszczy. I dziennikarskie przeczucie nie zawiodło. Z kilkunastu rozmówców (przyznaję, że to mała próba, jednak wierzę, że reprezentatywna) większość wskazała przyczyny ekonomiczne - głównie rosnące raty i koszty utrzymania (50%), kolejna grupa to ci, którzy jasno mówią „to nie dla nas, bo np. wolimy hotele/kwatery/domki” (30%), a tylko jeden rozmówca wymienić chciał półintegrę na integrę powyżej 4,5 tony. Myślę, że podobnie rzecz by się miała gdyby badanie przeprowadzić na sprzedających (a nie odstępujących leasing) kampery w wieku do 3 lat.
Co dalej?
Powyższy „eksperyment” nie wieszczy w żadnym razie, że sprzedaż kamperów i przyczep nowych nagle „siądzie”, jednak na horyzoncie pojawiają się oznaki spowolnienia, które w zasadzie tylko potwierdzają i odzwierciedlają ogólne tendencje wyhamowania konsumpcji. Że zainteresowanie maleje, widać gołym okiem – na placach dilerskich do niedawna trudno było sobie wyobrazić „wolne” auta w środku sezonu. Liczba ofert wypożyczalni kamperów, wolne terminy oraz wojna cenowa w szczycie sezonu pokazują dobitnie, że również ten segment rynku w coraz trudniejszej sytuacji czeka poważne przetasowanie.
Caravaning/kamperowanie to nie jest hobby tanie, jeśli chcemy od razu zacząć od nowego pojazdu. Zakup to kwota minimum 300, a najczęściej ok. 400 tysięcy złotych brutto. Coroczne przeglądy, wymiana części oraz ubezpieczenie to kilkanaście tysięcy złotych. Wynajem auta w sezonie wysokim to koszt minimum 500 zł za dobę. Czy w dalszym ciągu będzie nas na to wszystko stać?
Pierwsze oznaki rys na idealnie gładkiej do tej pory bańce już widać. Czy tym razem uda się wyjść z podbitym okiem? Na jednoznaczną odpowiedź musimy moim zdaniem poczekać do pierwszego kwartału przyszłego roku. To wtedy większość długo wyczekiwanych przez klientów i obecnie znajdujących się w produkcji pojazdów zostanie do nich w końcu dostarczonych. Dopiero wtedy będzie można określić stopień wysycenia rynku, na nowo zdefiniować „próg bólu” i ocenić kondycję i perspektywy dla branży.
A propos „progu bólu” – już teraz docierają do nas informacje o nowościach na 2023, które czekają na premierę na targach w Düsseldorfie. Niejeden „zwykły” VW T6.1 z porządną zabudową ma przebić pułap 100 tys. EUR, czyli poziom do niedawna zarezerwowany dla zintegrowanych kamperów wyższej klasy. Zapowiada się… ciekawie.
Najlepiej czuje się w odmęcie branżowych targów i spotkań z pasjonatami. Techniczny freak. W życiu rozebrał na części pierwsze już niejednego kampera. Fan dużych pojazdów, kolarstwa górskiego i podróżowania bez ograniczeń wagowych i finansowych. W CampRest jest odpowiedzialny za wszelkie publikacje w tematach motoryzacyjnych.
