Oktoberfest – przewodnik po największym festynie w Niemczech

Co roku na przełomie września i października u naszych zachodnich sąsiadów odbywa się się ogromny festyn, słynne dożynki chmielne – Oktoberfest (Wiesn). Impreza o ponad 200-letniej tradycji to największy festyn ludowy na świecie, a każda jej edycja przyciąga na Błonia Teresy w Monachium ok. 7 milionów osób. Turyści przyjeżdżają z różnych części świata, żeby przez trzy weekendy świętować, degustować piwo i lokalne przysmaki.

Oktoberfest to bez wątpienia jeden z najbardziej rozpoznawalnych festynów na świecie. Bez przesady można stwierdzić, że święto piwa doczekało się międzynarodowej renomy, nie tylko wśród miłośników chmielowego trunku i ludowych klimatów. Znajdziemy na Oktoberfest namioty ze sztuką ludową, miejscowymi przysmakami i pamiątkami, ale jest też wiele innych atrakcji - od ogromnego wesołego miasteczka, poprzez liczne pardy, koncerty i wydarzenia towarzyszące. Co ważne, na festyn bardzo łatwo jest dotrzeć. Z dworca kolejowego bezpośrednio na Oktoberfest dotrzemy liniami U4 i U5 metra U-Bahn (przystanek “Theresienwiese”). 

Oktoberfest - jak to się zaczęło?

Mimo swojej nazwy, monachijskie święto piwa wcale nie zaczyna się w październiku – choć faktycznie kiedyś tak było. Po raz pierwszy Oktoberfest zorganizowano 12 października 1810 roku z okazji wesela księcia koronnego Ludwika, późniejszego króla Bawarii i księżniczki Teresy von Sachsen-Hildburghausen. Na rozciągniętych za murami miasta łąkach, które znamy dziś jako Theresienwiese (Błonia Teresy lub Łąki Teresy), odbyły się wyścigi konne. Z uwagi na fakt, że książę Ludwik był pasjonatem starożytności, turnieje przypominały igrzyska olimpijskie. Mieszkańcom tak spodobało się to wydarzenie, że dwór królewski postanowił je powtórzyć za rok o tej samej porze.

Powstała spontanicznie tradycja była przerwana kilkukrotnie: w 1813 roku (wojny napoleońskie), w 1854 i 1873 roku (epidemia cholery), w 1866 roku (wojna siedmiotygodniowa) i w 1870 roku (wojna francusko-pruska). Ledwo ustały wojenne zawirowania, w 1872 roku impreza została przesunięta na wrzesień z powodu pogody, przez co do dziś festyn październikowy odbywa się miesiąc wcześniej.

A skąd taka fascynacja piwem? Poświęcone mu festyny (Oktoberfesty) nie należały w Bawarii do rzadkości. Ich genezy trzeba szukać w XVI-wiecznym Bawarskim Prawie Czystości, zezwalającym na warzenie piwa jedynie od końca września do końca kwietnia. Nim rozpoczęto warzenie nowego piwa, należało zużyć to z mijającego sezonu – czyli źródła miłości do złocistego trunku można szukać w rozsądku. Nic nie powinno się marnować. Zatem Oktoberfesty organizowano na przełomie września i października, a ich celem było opróżnienie beczek na nowe piwo.

Wiesn współcześnie

Dzisiaj festyn to olbrzymie wydarzenie, na które turyści zjeżdżają z różnych zakątków świata. Oktoberfest, przez mieszkańców Monachium nazywany też Wiesn (skrót od Theresienwiese), skupia się wokół 14 dużych namiotów oferujących miejsca dla 10 tysięcy osób oraz 21 mniejszych namiotów – punktów gastronomicznych. W weekendy już do południa są wypełnione świętującymi, przez co pozostali chętni, którzy nie mieli tyle szczęścia, żeby załapać się na jedno ze 105 tysięcy miejsc, zasiadają w ogródkach piwnych rozłożonych wokół namiotów.

Impreza ma cztery główne punkty:

• Wjazd gosporarzy - w pierwszą sobotę Oktoberfestu na łąki przybywają gospodarze festynu, pojawiając się wraz z obsługą na pięknie przyozdobionych bryczkach. Po wjeździe pochodu burmistrz Monachium odszpuntowuje pierwszą beczkę piwa,symbolicznie inaugurując w ten sposó festiwal.
• Parada strojów - następnego dnia ma miejsce Trachten- und Schützenumzug, czyli parada strojów. To największa tego typu parada na świecie – przez centrum miasta przepływa tłum złożony z ok. 9 tysięcy ludzi, a korowód uczestników ma niekiedy nawet kilka kilometrów długości!
• Koncert orkiestr dętych - w drugą niedzielę festynu odbywa się kolejne największe tego rodzaju wydarzenie na świecie – koncert orkiestr dętych. Artyści z różnych namiotów zbierają się na schodach przed posągiem Bawarii, żeby uczestniczyć we wspólnym koncercie.
• Strzelanie z moździerza - w ostatnią niedzielę przed posągiem odbywa się Böllerschießen, czyli strzelanie z moździerza.

Z Oktoberfestem wiąże się wiele różnych tradycji. Jedną z nich jest odwiedzanie fwstiwalu co najmniej trzykrotnie - z rodziną, z przyjaciółmi i ze znajomymi z pracy. Na teren festiwalu wejść może każdy, niezależnie od wieku, jednak jedynie osoby które ukończyły 16 rok życia mogą spożywać alkohol.

Oktoberfest - ceny

Samo wejście na teren słynnego bawarskiego festynu piwnego jest bezpłatne. Ceny na Oktoberfest dotyczą natomiast wejścia do tzw. namiotów piwnych. co wynika przede wszystkim z faktu, że liczba miejsc w namiotach jest ograniczona. Weście rezerwuje się na określony dzień i godzinę, a karnet, określany jako bon minimalnego spożycia, uprawnia do korzystania z atrakcji namiotu przez pięć godzin. W cenę bonu wliczają się też dwa litry piwa i tradycyjny bawarski obiad.

Najdroższe są oczywiście wejściówki wieczorne podczas najbardziej obleganych dni, czyli w weekendy. Najtaniej zapłacimy za bon w dni powszednie podczas tzw. zmiany popołudniowej, trwającej od 11.00 do 16.30 - na Oktoberfest cena biletu dla takiej zmiany to ok. 65 euro.

Oczywiście na Oktoberfest cena dotyczy też jedzenia i picia, które jest płatne. Piwo sprzedawane jest w tradycyjnych litrowych kuflach, a cena takiego kufla oscyluje wokół kilkunastu euro. Pełen cennik piwa na każdą edycję Oktoberfestu dostępny jest zawsze online, więc jeśli chcemy wiedzieć, na jakie wydatki się przygotować, to przed wyjazdem możemy sprawdzić w sieci aktualne stawki. 

Oktobetfest - co jeszcze warto wiedzieć?

Inauguracja Oktoberfest ma miejsce zawsze w południe pierwszego dnia festiwalu, kiedy burmistrz Monachium otwiera pierwszą baryłkę piwa. Od tego momentu uczestnicy festynu mogą zamawiać w namiotach specjalnie warzone na tę okazję piwo z 6 monachijskich browarów. Chętni mogą poznać smak Löwenbräu, Hofbräu, Spaten, Hacker-Pschorr i Paulanera. W sprzedaży jest również Augustiner, piwo z najstarszego browaru w Monachium.

Jak wspominaliśym, wstęp na festyn jest bezpłatny, warto jednak pamiętać, że to impreza ciesząca się olbrzymią popularnością. Rozsądnie jest przyjść możliwie wcześnie, inaczej nie dostaniemy się do namiotów, a tylko tam można kupić piwo i przekąski. W weekendy najlepiej pojawić się rano, a w tygodniu nie później niż o 14.30. Piwo nie zostanie podane nikomu, kto nie ma miejsca siedzącego.

Jak się ubrać na Oktoberfest? Podczas festynu oficjalnie nie obowiązują żadne konkretne stroje, jednak miejscowi uczestnicy często ubierają się w tradycyjne stroje - kobiety pojawiają się w kolorowych sukniach z halką i gorsetem, a mężczyźni w skórzanych spodniach (tzw. Lederhosen) i kapeluszach. Jeśli chcemy wczuć się w festynowy klimat, możemy równiedż przywdziać podobną odzież.

Jeśli ktoś lubi kolekcjonować drobiazgi, to tradycyjne gadżety na Oktoberfest obejmują bardzo wiele ozdób i przedmiotów użytkowych, ktore możemy zakupić jako pamiątki dla siebie lub bliskich. Oktoberfest to nie tylko święto piwa, ale również kultury ludowej Bawarii i całych Niemiec, dlatego na festynowych straganach, obok standardowych gadżetow piwnych takich jak słynne bawarskie litrowe kufle z logo Wiesn, znajdziemy też ręcznie wykonane ozdoby i akcesoria, tradycyjne piernikowe serca czy elementy tradycyjnych lokalnych strojów.

Wtorki Oktoberfestu to dni rodzinne. Na maluchy czekają wtedy liczne karuzele, w tym mająca własną orkiestrę dętą Krynolina, a także kolejka Olympia Looping, zjeżdżalnia Toboggan, Teufelsrad (Diabelskie koło) i cała masa innych atrakcji. Można również kupić prażone migdały i watę cukrową. We wtorki od południa do 18.00 obowiązują obniżone ceny. Dzieci mogą przebywać na terenie Oktoberfest, ale maluchy poniżej 6 lat muszą opuścić pawilony o 20.00, nawet jeśli są w towarzystwie rodziców.

Jeśli po zamknięciu namiotów ktoś będzie wciąż w imprezowym nastroju, może kontynuować wieczór w mieszczącej się ok. 50 metrów od festynu pijalni piwa Hacker-Pschorr bądź w Laurent-Perrier Après-Wiesn (dawniej Wiesnzelt) w Löwenbräukeller. Afterparty oktoberfest czeka na gości od 22.00.